Cập nhật điểm mới Luật Đầu tư Việt Nam 2025 dành cho doanh nghiệp

Hoạt động đầu tư tại Việt Nam luôn là một trong những chủ đề pháp lý được quan tâm hàng đầu, đặc biệt đối với các Doanh nghiệp (DN) có vốn đầu tư nước ngoài (FDI). Để đảm bảo tính minh bạch và thu hút đầu tư có chọn lọc, Chính phủ Việt Nam liên tục cập nhật khung pháp lý. Bài viết này, TRAN & CO. Attorneys sẽ cung cấp thông tin toàn diện và mới nhất về Luật Đầu tư Việt Nam (tập trung vào Luật 2020 và các sửa đổi, bổ sung quan trọng năm 2025) bao gồm các khái niệm cốt lõi, thủ tục chi tiết cho doanh nghiệp, và những điểm mới nổi bật nhất. 

1. Tổng quan về Luật Đầu tư Việt Nam hiện hành (Luật 2020 và Sửa đổi 2025)

Luật Đầu tư Việt Nam 2020 là nền tảng pháp lý điều chỉnh toàn bộ hoạt động đầu tư trong và ngoài nước. Đến năm 2025, Luật được sửa đổi nhằm cập nhật chính sách, cải thiện thủ tục và tăng tính minh bạch, tạo môi trường đầu tư hấp dẫn và bền vững hơn cho doanh nghiệp.

1.1. Luật Đầu tư Việt Nam là gì? Mục đích và phạm vi điều chỉnh

Luật đầu tư (Investment Law) là văn bản pháp luật quan trọng quy định về hoạt động đầu tư kinh doanh tại Việt Nam và hoạt động đầu tư kinh doanh từ Việt Nam ra nước ngoài. Mục đích của luật nhằm tạo lập môi trường đầu tư kinh doanh thông thoáng, minh bạch, bình đẳng, nhằm thu hút các nguồn vốn đầu tư trong nước và nước ngoài có chọn lọc, đặc biệt là các dự án công nghệ cao và có giá trị tăng lớn. Về phạm vi điều chỉnh, Luật Đầu tư Việt Nam quy định cả hoạt động đầu tư kinh doanh tại Việt Nam và hoạt động đầu tư từ Việt Nam ra nước ngoài dựa trên hệ thống Văn bản Pháp luật hiện hành mới nhất cập nhật T10/2025.

1.2. Văn bản quy định hệ thống pháp luật đầu tư tại Việt Nam hiện nay

Hệ thống pháp luật đầu tư tại Việt Nam hiện nay được điều chỉnh bởi các văn bản chính sau:

• Luật chính: Luật Đầu tư số 61/2020/QH14 (có hiệu lực từ 01/01/2021)
• Luật sửa đổi, bổ sung: Luật số 90/2025/QH15 đã sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu Tư 2020, có hiệu lực từ 01/7/2025.
• Nghị định hướng dẫn:
• Nghị định 31/2021/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đầu tư.
• Các Nghị định liên quan khác như Nghị định 19/2025/NĐ-CP (hướng dẫn về thủ tục đầu tư đặc biệt) và Nghị định quy định chi tiết về các ngành nghề kinh doanh có điều kiện.

2. Ngành, nghề và đối tượng áp dụng: Nền tảng cho mọi quyết định đầu tư

Ngành, nghề và đối tượng áp dụng là nền tảng đầu tiên mà mọi nhà đầu tư cần hiểu rõ trước khi triển khai dự án tại Việt Nam. Việc xác định đúng nhóm ngành được phép đầu tư, cùng đối tượng và phạm vi áp dụng, giúp doanh nghiệp đảm bảo tuân thủ pháp luật, tận dụng ưu đãi và tránh rủi ro pháp lý ngay từ giai đoạn lập kế hoạch.

2.1. Đối tượng áp dụng và các hình thức đầu tư cơ bản

Luật Đầu tư áp dụng cho cả:

• Nhà đầu tư trong nước (cá nhân và tổ chức có quốc tịch Việt Nam)
• Nhà đầu tư nước ngoài (cá nhân, tổ chức nước ngoài, hoặc tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài).

Các hình thức đầu tư phổ biến:

• Thành lập tổ chức kinh tế (Doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài hoặc liên doanh).
• Đầu tư theo hình thức góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp (M&A).
• Đầu tư theo Hợp đồng Hợp tác kinh doanh (BCC).

2.2. Danh mục ngành, nghề cấm và có điều kiện đầu tư kinh doanh

Để xác định tính hợp pháp của dự án, nhà đầu tư phải kiểm tra Danh mục:

• Ngành, nghề Cấm đầu tư kinh doanh: Bao gồm 6 ngành, nghề (ví dụ: kinh doanh dịch vụ đòi nợ, kinh doanh pháo nổ). Luật Đầu Tư 2020 đã chính thức cấm kinh doanh dịch vụ đòi nợ.
• Ngành, nghề Đầu tư kinh doanh Có điều kiện: Là những ngành, nghề mà việc thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh phải đáp ứng các điều kiện cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh, trật tự xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe cộng đồng. Danh mục chi tiết được quy định tại Phụ lục IV Luật Đầu tư 2020 (đã được cắt giảm 22 ngành nghề so với Luật 2014).

3. Thủ tục Đầu tư theo Luật Đầu tư 2020/2025 đối với doanh nghiệp

Đối với nhà đầu tư nước ngoài (FDI), quy trình đầu tư thường gồm hai bước chính:

3.1. Quy trình Chấp thuận chủ trương đầu tư (CPI)

Đây là thủ tục bắt buộc đối với các dự án lớn hoặc dự án thuộc lĩnh vực nhạy cảm, trước khi tiến hành đăng ký đầu tư.

• Trường hợp phải CPI: Dự án do Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ hoặc UBND cấp tỉnh chấp thuận.
• Điểm mới 2025 (Luật 90/2025/QH15): Bổ sung thêm thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của UBND cấp tỉnh đối với một số dự án như dự án có yêu cầu di dân tái định cư lớn (ví dụ: từ 10.000 người trở lên ở miền núi).
• Thủ tục Cấp Giấy Chứng Nhận Đăng Ký Đầu Tư (IRC) cho Nhà đầu tư nước ngoài.

3.2. Nhà đầu tư nước ngoài (NĐTNN) thực hiện thủ tục cấp IRC trước khi thành lập tổ chức kinh tế

Hồ sơ cần thiết bao gồm:

• Văn bản đề nghị thực hiện dự án đầu tư.
• Đề xuất dự án đầu tư (mục tiêu, quy mô, vốn, tiến độ).
• Tài liệu chứng minh năng lực tài chính (ví dụ: xác nhận số dư tài khoản ngân hàng).
• Tài liệu về tư cách pháp lý của NĐTNN (Bản sao Giấy Đăng ký kinh doanh/Hộ chiếu đã hợp pháp hóa lãnh sự).
• Thời hạn cấp: Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ

4. Chính sách ưu đãi và điểm mới quan trọng trong Luật Đầu tư Sửa đổi 2025

Luật Đầu tư sửa đổi 2025 mang đến nhiều điểm mới quan trọng nhằm tăng cường thu hút vốn, khuyến khích đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững. Các chính sách ưu đãi đầu tư được điều chỉnh theo hướng linh hoạt hơn, tập trung vào ngành công nghệ cao, năng lượng tái tạo và chuyển đổi số. Phần này sẽ phân tích cụ thể những thay đổi đáng chú ý, giúp nhà đầu tư nắm bắt cơ hội và điều chỉnh chiến lược phù hợp với khung pháp lý mới.

4.1. Chính sách Ưu đãi Đầu tư theo ngành, nghề và địa bàn

Luật Đầu tư 2020 và các văn bản hướng dẫn đã mở rộng diện ưu đãi đầu tư so với Luật 2014:

• Hình thức ưu đãi: Ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp, miễn giảm tiền thuê đất, miễn thuế nhập khẩu hàng hóa, tạo tài sản cố định.

Đối tượng được ưu đãi:

• Dự án thuộc ngành, nghề ưu đãi (ví dụ: công nghệ cao, nghiên cứu & phát triển, giáo dục).
• Dự án thực hiện tại địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn
• Dự án đầu tư khởi nghiệp sáng tạo, trung tâm đổi mới sáng tạo.

4.2. Những điểm mới cốt lõi trong Luật Đầu tư sửa đổi 2025 (Luật số 90/2025/QH15)

Luật số 90/2025/QH15 (có hiệu lực từ 01/7/2025 mang lại nhiều thay đổi quan trọng:

• Bổ sung ngành nghề ưu đãi: Mở rộng ưu đãi cho các lĩnh vực chiến lược như Đào tạo, nguồn nhân lực trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, Đầu tư vận dụng hạ tầng trung tâm dữ liệu lớn, hạ tầng 5G.
• Ưu đãi đầu tư đặc biệt: Bổ sung đối tượng áp dụng ưu đãi, hỗ trợ đầu tư dặc biệt đối với các dự án lớn, công nghệ cao nhằm thu hút đầu tư nước ngoài có chọn lọc, chất lượng.
• Quy định về NĐTNN: Bổ sung quy định về yêu cầu đối với việc đầu tư thành lập tổ chức kinh tế của nhà đầu tư nước ngoài.

5. Giải pháp tối ưu và dịch vụ tư vấn đầu tư chuyên nghiệp từ Tran & Co. Attorneys

Việc nắm vững và áp dụng các quy định của Luật Đầu tư Việt Nam (Luật 2020, sửa đổi 2025) là yếu tố then chốt quyết định sự thành công và ổn định pháp lý của dự án. Với sự thay đổi liên tục của hệ thống văn bản hướng dẫn, đặc biệt là sự đồng bộ với Luật Đất đai hiện hành, việc không nắm bắt và cập nhật pháp lý kịp thời có thể dẫn đến rủi ro về thời gian và chi phí.

Để giảm thiểu rủi ro pháp lý và tối đa hóa ưu đãi đầu tư, hãy để TRAN & CO. hỗ trợ bạn. Dịch vụ Tư vấn Đầu tư của Tran & Co. bao gồm:

• Hỗ trợ rà soát điều kiện đầu tư, tư vấn ngành nghề và hình thức đầu tư tối ưu, giảm thiểu chi phí phát sinh không cần thiết, tối đa thời gian cho doanh nghiệp.
• Thực hiện trọn gói thủ tục Chấp thuận Chủ trương Đầu tư (CPI) – trong trường hợp Dự án thuộc diện cần Chấp thuận chủ trương đầu tư và Cấp Giấy chứng nhận Đăng ký Đầu tư (IRC), xin cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp cho dự án FDI.
• Tư vấn và thực hiện thủ tục M&A (mua bán, sáp nhập), đảm bảo tuân thủ các điều kiện tiếp cận thị trường.

6. Kết luận 

Liên hệ ngay với TRAN & CO. để được đội ngũ luật sư chuyên nghiệp của chúng tôi để nhận tư vấn miễn phí và đảm bảo dự án của bạn tuân thủ Luật Đầu tư Việt Nam một cách hiệu quả nhất!

Thông tin liên hệ:

• Địa chỉ: Tầng 34, Landmark 81, 720A Điện Biên Phủ, TP. Hồ Chí Minh, Việt Nam
• Hotline: +84 765 888 168
• Email: info@tranandcolaw.com
• Facebook: Tran & Co. Attorneys
• LinkedIn: Tran & Co. Attorneys