Phân tích pháp lý về hành vi bay flycam, ghi hình và phát tán hình ảnh biệt thự của cá nhân

Góc nhìn pháp lý bên dưới được đăng tải trên: chuyên mục Lifestyle của Znews, toàn văn bài viết vui lòng xem tại: Bay flycam quay lén biệt thự 500 tỷ của Ngân Collagen: Xử phạt ra sao?

Theo quy định pháp luật Việt Nam, việc bay flycam (thiết bị bay không người lái) để ghi hình và sau đó phát tán hình ảnh/video về nhà ở, tài sản riêng của cá nhân khác là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, xâm phạm đồng thời hai nhóm quy định: (1) Quy định về quản lý bay và an ninh phòng không, và (2) Quy định về quyền riêng tư và hình ảnh cá nhân.

Người điều khiển thiết bị bay phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định mới về phòng không, an ninh quốc gia, cũng như các quy định về bảo vệ đời sống riêng tư và quyền hình ảnh cá nhân.

1. Về hành vi bay flycam (thiết bị bay không người lái)

Kể từ ngày 01/7/2025, việc quản lý tàu bay không người lái được thực hiện theo quy định của Luật Phòng không nhân dân số 49/2024/QH15. Luật này siết chặt quản lý hơn nhiều so với các nghị định trước đây.

  • Bắt buộc đăng ký: Kể từ ngày 01/7/2025, mọi tàu bay không người lái, phương tiện bay khác phải được đăng ký trước khi đưa vào khai thác, sử dụng (Khoản 1, Điều 29 Luật Phòng không nhân dân số 49/2024/QH15 2024). Việc đăng ký này do cơ quan Công an hoặc Bộ Quốc phòng thực hiện tùy theo thẩm quyền.
  • Bắt buộc xin phép bay: Tổ chức, cá nhân khi sử dụng thiết bị bay không người lái, phương tiện bay khác vẫn phải xin phép bay và được cơ quan có thẩm quyền cấp phép. Thẩm quyền cấp phép bay chủ yếu thuộc về Bộ Quốc phòng (hoặc đơn vị được phân cấp) và Bộ Công an (đối với thiết bị của Bộ Công an) (Điều 30 Luật Phòng không nhân dân số 49/2024/QH15 2024).
  • Hậu quả pháp lý khi vi phạm: Hành vi bay khi tàu bay chưa đăng ký hoặc không đúng theo đăng ký, hoặc bay không đúng nội dung giấy phép sẽ bị đình chỉ bởi Cơ quan có thẩm quyền (Điều 33 Luật Phòng không nhân dân số 49/2024/QH15 2024).
  • Chế áp và Tạm giữ: Đây là quy định mới và rất nghiêm khắc. Lực lượng chức năng có quyền chế áp và tạm giữ phương tiện bay trong các trường hợp: (i) Bay khi chưa được cấp phép; (ii) Bay vào khu vực cấm bay, hạn chế bay; (iii) Không tuân thủ yêu cầu đình chỉ bay; (iv) Xâm phạm khu vực sân bay… (Điều 34 Luật Phòng không nhân dân số 49/2024/QH15 2024).
  • Xử phạt hành chính: Ngoài việc bị chế áp, tạm giữ theo Luật PNN 2024, người vi phạm vẫn có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP (ví dụ: phạt tiền từ 5.000.000 đến 8.000.000 đồng và tịch thu tang vật nếu sử dụng thiết bị bay để thực hiện hành vi quay phim vào khu vực cấm liên quan đến quốc phòng, an ninh).

Như vậy, chỉ riêng hành vi tự ý điều khiển flycam bay lượn mà chưa đăng ký và chưa xin phép (kể cả khi chưa ghi hình) đã là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, đối mặt với nguy cơ bị chế áp, tạm giữ, tịch thu thiết bị và phạt tiền.

2.  Về hành vi ghi hình và phát tán hình ảnh (Vi phạm quyền riêng tư)

Theo Điều 32 Bộ luật Dân sự 2015, việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó đồng ý, trừ trường hợp phục vụ mục đích tin tức, công cộng hợp pháp.

Nếu người quay, chụp, đăng tải hình ảnh biệt thự – gắn với danh tính cá nhân (như Ngân Collagen) mà không được sự đồng ý, thì hành vi này có thể bị coi là xâm phạm quyền về hình ảnh và đời sống riêng tư.

Theo Điều 84 Nghị định 15/2020/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 14/2022/NĐ-CP), hành vi cung cấp, chia sẻ, phát tán, công khai hình ảnh, thông tin cá nhân của người khác mà không được phép có thể bị xử phạt từ 40 triệu đến 60 triệu đồng.

3. Về hành vi phát tán video, hình ảnh trên mạng xã hội:

Nếu hành vi đăng tải video, livestream, hoặc hình ảnh lên mạng gây ảnh hưởng uy tín, danh dự, đời sống cá nhân của người khác, có thể bị xử lý theo:

  • Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP, phạt tiền từ 10 triệu đến 20 triệu đồng đối với hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin sai sự thật, xuyên tạc, hoặc xúc phạm, vi phạm quyền riêng tư người khác.
  • Nặng hơn, có thể bị khởi kiện dân sự yêu cầu bồi thường thiệt hại tinh thần, gỡ bỏ nội dung và xin lỗi công khai theo Điều 592 Bộ luật Dân sự 2015.

KẾT LUẬN CHUYÊN MÔN

Việc tự ý điều khiển flycam để quay, ghi hình và phát tán hình ảnh nhà ở, tài sản cá nhân của người khác – dù là người nổi tiếng hay không – đều tiềm ẩn nguy cơ vi phạm pháp luật. Đây là hành vi xâm phạm quyền riêng tư và hình ảnh cá nhân, và trong nhiều trường hợp còn vi phạm quy định an ninh hàng không. Người thực hiện có thể bị xử phạt hành chính, tịch thu thiết bị, và buộc gỡ bỏ nội dung vi phạm.”

Xem qua các Tin tức, góc nhìn pháp lý mới nhất từ Tran & Co. tại: https://tranandcolaw.com/vi/tin-tuc/https://tranandcolaw.com/vi/goc-nhin/