Việt Nam vừa chính thức bước vào giai đoạn thí điểm hệ thống Thương mại Phát thải (ETS) bắt đầu từ năm 2025, hướng tới mục tiêu trung hòa phát thải (net‑zero) vào năm 2050 Chương trình áp dụng cho các ngành công nghiệp có cường độ carbon cao như thép, xi măng và nhiệt điện, dự kiến bao trùm khoảng 50% tổng lượng CO₂ của cả nước trong giai đoạn đầu. Đây là bước phát triển mang tính bước ngoặt trong nỗ lực chuyển đổi sang kinh tế xanh — nhưng cũng đặt doanh nghiệp trước bài toán pháp lý và chiến lược nghiêm túc.
I/ ETS – Cơ hội chiến lược chuyển đổi sang nền kinh tế thấp carbon
- Hệ thống sẽ phân bổ hạn ngạch phát thải theo cường độ (intensity‑based), với hầu hết được phát hành miễn phí trong giai đoạn đầu, nhằm giúp doanh nghiệp thích ứng quy trình mà không tạo gánh nặng chi phí ngay lập tức.
- Doanh nghiệp có thể dùng tối đa 30% ưu đãi từ tín chỉ carbon (offset credits), gồm cả trong nước và quốc tế, mở ra cơ hội chủ động linh hoạt và tối ưu hóa chi phí
II/ Rủi ro pháp lý nếu thiếu chiến lược ETS
- Phát hành miễn phí trong giai đoạn đầu có thể làm doanh nghiệp chủ quan, chưa xây dựng lộ trình cắt giảm thực chất.
- Hạ tầng giao dịch chưa hoàn thiện: hệ thống đăng ký carbon (registry) và sàn giao dịch còn trong giai đoạn triển khai, dễ phát sinh sai sót hành chính, tranh chấp hoặc thiếu minh bạch .
- Cơ chế phức tạp và đa bộ: phân bổ hạn ngạch qua nhiều bộ ngành (MAE, Bộ Công Thương, Bộ Xây dựng…), có thể dẫn đến không đồng bộ hoặc chậm trễ pháp lý
III/ Vai trò chiến lược của Tran & Co.
Tran & Co. sẵn sàng đồng hành cùng doanh nghiệp bằng giải pháp pháp lý tích hợp:
- Thiết kế lộ trình tuân thủ ETS: từ xây dựng hệ thống đo – báo cáo – giảm phát thải (MRV), đến phân bổ và mua bán tín chỉ carbon phù hợp từng ngành nghề.
- Tư vấn cấu trúc pháp lý linh hoạt: đảm bảo doanh nghiệp chủ động trong việc sử dụng tín chỉ nội bộ và quốc tế, tối ưu chi phí và chiến lược ESG.
- Xây dựng quy trình minh bạch, giám sát nội bộ để đáp ứng nhanh các cập nhật pháp luật, đề phòng rủi ro về tuân thủ và giao dịch không công bằng.
ETS không chỉ là một công cụ pháp lý – đây là đòn bẩy chiến lược để doanh nghiệp Việt Nam bước vào thời kỳ phát triển bền vững. Bằng việc chọn đối tác pháp lý am hiểu thị trường, có tầm nhìn ESG và khả năng thực thi chiến lược, doanh nghiệp sẽ không chỉ tuân thủ mà còn chủ động dẫn đầu trong chuyển đổi xanh.
Nguồn tham khảo:
- https://special.nhandan.vn/viet-nam-tren-hanh-trinh-phap-ly-toan-cau-vi-khi-hau/index.html
- https://netzero2050.vn/viet-nam-chinh-thuc-khoi-dong-chuong-trinh-thi-diem-he-thong-giao-dich-phat-thai-ets/
